نمایشگاه جدیدی به مناسبت گرامیداشت رمزگشایی خط هیروگلیف مصریان باستان برگزار می شود - وبلاگ هم نفس

به گزارش وبلاگ هم نفس، ایسنا/ براساس اخبار واصله، نمایشگاه جدیدی به مناسبت گرامیداشت رمزگشایی خط هیروگلیف مصریان باستان برگزار می شود.

هیروگلیف: رمزگشایی مصر باستان نام نمایشگاهی است که در13 اوت آغاز می شود و در جریان آن بیش از 240 اثر به نمایش گذاشته می شود. شماری از این آثار از مجموعه های ملی و بین المللی امانت گرفته شده اند و برخی نیز برای نخستین بار در معرض عموم به نمایش گذاشته می شوند.

این نمایشگاه به مناسبت دویستمین سالگرد رمزگشایی هیروگلیف مصری از طریق یک پژوهشگر فرانسوی برگزار می شود.

متن های روی سنگ روزتا به سه نوع سیستم نوشتاری مختلف شامل خط دموتیک مصری، یونان باستان و هیروگلیف نوشته شده اند. پژوهشگران با کمک این اثر تاریخی پیروز شدند نمادهای تصویری که بر روی شمار بسیار زیادی از آثار بجای مانده از مصر باستان حکاکی شده را رمزگشایی کنند.

هارتویگ فیشر، مدیر موزه بریتانیا اعلام نمود: مصریان باستان برای نخستین بار در هزاره توانستند بطور مستقیم با ما سخن بگویند. ادراک ما از این تمدن شگفت انگیز که به لطف رمزگشایی (هیروگلیف) محقق شد، دروازه ای بی سابقه از مردم قدیم و نحوه زندگی آنها را به روی ما گشود.

سنگ روزتا که یک سنگ گرانیتی سیاه است درحقیقت بخشی از یک تخته سنگ بزرگتر محسوب می شود که مدتها پیش از آن جدا شده است. سنگ روزتا در سال 1799 در نزدیکی شهر باستانی روزتا واقع در دلتای نیل کشف شد. گفته می شود سربازان ارتش ناپلئون این اثر را در جریان لشگرکشی فرانسه به مصر کشف کرده اند.

در پی شکست ناپلئون در سال 1801، این سنگ براساس معاهده اسکندریه به مالکیت بریتانیا درمی آید. این سنگ در فوریه سال 1802 به انگلستان منتقل شده و در جولای همان سال از طریق جورج سوم به موزه بریتانیا اهدا می شود.

توماس یانگ، فیزیکدان بریتانیایی که به مصرشناسی نیز علاقمند بود، مطالعه بر روی نوشته های روی سنگ روزتا را در سال 1814 آغاز کرد. او دریافت نمادهای بیضی شکل ضمیمه نام افراد سلطنتی هستند.

اما این ژان فرانسوا شامپولیون، واژه شناس فرانسوی بود که در سال 1822 با بررسی دقیق سنگ روزتا و سایر متون در نهایت پیروز شد یک فهرست کامل از نشانه های هیروگلیفی و معادل های یونانی آنها را ارائه کند.

شامپولیون نخستین مصرشناسی بود که دریافت برخی از این نمادهای هیروگلیف، الفبایی، برخی هجایی و برخی دیگر وابسته به ضمیر هستند.

نوشته های روی سنگ روزتا حکمی است که در 196 پیش از میلاد از طریق کاهنان ممفیس و به دستور بطلمیوس پنجم، یکی از پادشاهان دودمان یونانی زبان مصر باستان صادر شد. این فرمان چند عملکرد مثبت فرعون را شامل می شود و طی آن تصریح شده که این متن باید در معبدهای سراسر مصر قرار داده شود.

در حقیقت، سنگ روزتا یک نسخه از متنی است که قدمت آن به قرن سوم پیش از میلاد باز میشود.

ایلونا رگولسکی، مدیر بخش فرهنگ نوشتاری مصر در موزه بریتانیا اعلام نمود: حکمی که بر روی سنگ روزتا نوشته شده است در ابتدا یک قرن قبل از حکاکی سنگ روزتا تنظیم شده بود و بارها از طریق فرعون های مختلف به مدت 200 سال تکرار شد.

البته مسئله مالکیت کنونی سنگ روزتا نیز بحث برانگیز است، چرا که زاهی حواس، مصرشناس مشهور از سنگ روزتا به عنوان یک اثر مسروقه دوران استعماری یاد می کند و از سال 2003 خواستار استرداد آن به مصر بوده است.

حواس در گفت و گو با نشنال اعلام نمود: سنگ روزتا از آن جهات اهمیت دارد که نماد هویت مصر محسوب می شود و به خاطر همین سنگ بود که هیروگلیف ها مصر باستانی رمزگشایی شدند. من در پی تک تک آثار تاریخی نیستم که در موزه ها نگهداری می شوند. من در پی آثار تاریخی مسروقه و منحصر بفردی هستم که باید در خانه نگهداری شوند.

با این حال رگولسکی می گوید هیچ درخواست رسمی از سوی دولت مصر مبنی بر استرداد سنگ روزتا دریافت نکرده است.

به گفته رگولسکی، یک نسخه قدیمی تر و بسیار سالم تر از متنی که روی سنگ روزتا نوشته شده است، در ورودی موزه مصر واقع در قاهره وجود دارد.

حدود یک چهارم از آثاری که در این نمایشگاه ارائه می شوند، از مجموعه های مختلفی به امانت گرفته شده اند.

مومیایی آبرانت که تا به امروز هرگز در بریتانیا به نمایش گذاشته نشده است، یکی از آثاری است که از موزه لوور برای این نمایشگاه امانتی گرفته شده است.

همچنین یادداشت های شخصی شامپولیون از کتابخانه ملی فرانسه و یادداشت های شخصی یانگ از کتابخانه بریتانیا بطور موقت در موزه بریتانیا به نمایش گذاشته می شوند.

در این نمایشگاه همچنین یک تابوت دان بزرگ گرانیتی و سیاه که به 600 پیش از میلاد تعلق دارد و بر روی آن نوشته های هیروگلیفی حکاکی شده است نیز به نمایش گذاشته می شود.

کتاب مردگان 3,000 ساله و 4 متری متعلق به ملکه نجمت نیز از دیگر آثار این نمایشگاه محسوب می شود.

البته موزه بریتانیا تنها مکانی نیست که دویستمین سالگرد رمزگشایی هیروگلیف مصر باستان را جشن میگیرد. کتابخانه ملی فرانسه نیز به همین مناسبت نمایشگاهی با عنوان ماجراجویی های شامپولیون را تا 24 جولای برگزار می کند.