انتخاب جهت زندگی و حیات آگاهانه - وبلاگ هم نفس

به گزارش وبلاگ هم نفس، روبات های خانگی زنان خانه دار را تنبل می نمایند، اما اگر در خدمت فراوری، بهداشت و محافظت از پیران قرار گیرند، زمینه های وسیعی از حیات مثبت آدمی را مهیا می سازند.

علم، امروز در سطحی پیش رفته است که می تواند سلول های بنیادی را به اعضای بنیادی تبدیل کند، و این عضوها را به مثابه قطعات یدکی اتومبیل به انسان بچسباند و سال ها فرد را زنده نگه دارد، و اگر اتفاق بزرگ تری نیفتد، که می افتد، انسان می تواند در قرن 21 با تعویض و تبدیل قطعات و اعضای خود، حداقل عمرش را دو برابر کند. رایانه ها به جای انسان فکر می نمایند. فکر کردن پردازش اطلاعات است و علم، معلومات او مجهولات، را گزینش می کند و آن ها را به یکدیگر ربط میدهد. رایانه ها نیز همین کار را می نمایند و در آینده ای نزدیک می توانند بیش از انسان به پردازش معلومات و مجهولات بپردازند.

روبات های خانگی زنان خانه دار را تنبل می نمایند، اما اگر در خدمت فراوری، بهداشت و محافظت از پیران قرار گیرند، زمینه های وسیعی از حیات مثبت آدمی را مهیا می سازند و بر طول و عرض عمر می افزایند. تشکیکی وجود دارد که می گوید: در گذشته بسیاری از افراد عالم نبوده اند، اما حیات مطول داشته اند. پس علم در قیاس با وراثت و ژنتیک اهمیتی ندارد. هواداران اصالت وراثت می گویند: سلامت و حیات تنها از طریق فاکتور در بسته و از پیش معین شده ای به نام ژن، و قانون توارث زیستی تضمین می شود، و علم نمی تواند چاره ای برای طول عمر مهیا سازد، چون: هر موجود همچون خود را می زاید. نگرش دیگر می گوید: ارث کوچک ترین ارتباطی با به وجود آمدن شخصیت انسان ندارد.

اما دیدگاه بهتری می گوید: ما در پرتو تربیت و جامعه پذیری می توانیم خود را تغییر دهیم و بهتر زندگی کنیم. این آثار تربیتی، فرهنگی و اجتماعی، طبایع عقلی و عاطفی ما را تحت الشعاع خود قرار می دهند، و علم این آثار را تقویت میکند. فی المثل زیست شناسی تازه پشتیبان کسانی است که از طریق بهبود شرایط زندگی مردم در صدد بهتر کردن روح و جسم مردم اند.

حیات مطلعانه، انتخاب جهت زندگی و اعمال شیوه های کام یابی و سلامت، با چشمان باز و به شیوهای متعهدانه است. در این حیات، انسان چشم عین و چشم فکر را باز می کند، درون خود را می نگرد، در جوانب خویش ضعف ها و قوت ها را می شناسد، از تجربیات دیگران می آموزد، خوب ها را انجام می دهد و بدها را انجام نمی دهد. آنان که در گذشته، بدون علم و مدرک سالم ماندند و عمری طولانی داشتند، با حیات مطلعانه و انتقال شفاهی معلومات، و از طریق فرهنگ، ارزش ها، باورها، حکمت ها و مثل ها به این مهم رسیده اند. حیات مطلعانه مقدم بر حیات عالمانه است. عالمان طب، روان، دین و اخلاق، اگر مراقبه و حساسیت کافی برای اجرای علوم و رموز زندگی سالم نداشته باشند، به مثابه عالم بی عمل، چندان توفیقی برای تداوم حیات کسب نمینمایند. بقای اصلح از طریق فرافکنی عنصر ضعیف حاصل نمی شود، بلکه از طریق بقای طولانی مدت عالمانه و مطلعانه پدید می آید.

توارث قدرتی کور و لایتغیر نیست. محیط جغرافیایی نیز چندان مغشوش و به هم ریخته نیست. محیط می تواند ارث زیستی را تغییر داده و توارث را بر اساس نیازها و اهداف حیات آدمی سامان دهد. یکی از عوامل اصلی تغییر و تبدل وراثت، نظام علمی- آموزشی است که از طریق تکامل دانش و مطلعی، جهت حیات را شفافیت و تداوم می بخشد. نظام آموزش حداقل از طریق رشد و تعالی نظام علمی راندمان شناخت را افزایش می دهد و حداکثر، شیوه های ارتباط با پدیده های عالم - اعم از پدیده های مادی و معنوی - را برای سلامت و زندگی برتر فراهم می سازد.

نظام آموزشی بی آنکه بتواند کلیت بیماری را از بین ببرد، روش های کاهش بیماری و مبارزه با آن را به ما می آموزد. بدون نظام آموزش، توارث حاکمیت بیشتری دارد. (مثل اینکه اگر قرار باشد فرزند کسی مدرسه نرود و بخواهد شغلی انتخاب کند، معمولا دنباله رو شغل پدر است. در این صورت خصوصیات اخلاقی، اجتماعی، حرفه ای پدر به فرزندش منتقل می شود) این حاکمیت زمینه های تغییر و تحول را در زندگی فرد از بین می برد و نمی گذارد شخص طبق شرایط دلخواه و آرمانی به سلامت برسد. بالعکس با توسعه و تقویت آموزش، وراثت ضربه می خورد، عقب نشینی می کند، و زمینه برای دخالت محیط اجتماعی در جامعه پذیر کردن فرد مهیا می شود.

مدرسه در کنار اجتماعی کردن دانش آموز به او درس بهداشت، سلامت روان، اخلاق، و در کل درس زندگی می دهد. هدف اصلی این درسها تحلیل و موشکافی شیوه هایی است که بتوانند سلامت جسمی و روحی را برای دانش پژوهان مهیا سازند، روش هایی که به نام سعادت و کامیابی، عمر را تداوم می بخشند. دانشگاه در سطحی بالاتر، شیوه های کاربردی علم درګل حیات آدمی را آکادمیک می کند. تحقیقات دانشمندان و استادان کاری جز هدفمند کردن و شفاف سازی روش ها و ابزارهای زندگی بهتر نمی کند.

وقتی یک محقق، تأثیر روزه داری را در کاهش یا افزایش بیماری ها آنالیز میکند؛ زمانی که پژوهشگری، دهان را آیینه سلامت می داند و شیوه های بهداشت دهان و دندان را ارائه می دهد؛ آنگاه که یک جامعه شناس، رابطه بین نابهنجاری ها و اختلال های رفتاری را تحلیل می کند؛ هنگامی که یک روانشناس ارتباط بین دین و حفظ آرامش را بیان می کند؛ و زمانی که یک مهندس معمار، با مطالعات خود روش های نو برای آرامش و سکونت بهتر در یک واحد مسکونی کسب می کند، همه در فکر این هستند که قوانین ثابتی را برای زیست بهتر انسان ها معین و معین نمایند. مدرسه و دانشگاه با معلمانشان، و کتاب ها و تحقیقاتشان، سرعتی به شناخت و مطلعی فرد می دهند که بتواند در ابعاد گوناگون علوم - اعم از تجربی و انسانی - تبحری به دست آورد و آن ها را به منظور سلامت و صلابت جسم و روح کارسازی کند. علم چیزی جز نور بصر نیست. بدون علم و مطلعی انسان مزیتی بر حیوان ندارد. همان گونه که حیوان سرشت ثابت و معینی دارد، انسان نا مطلع نیز نمی تواند بر سلامت و عمر خود بیفزاید.

منبع: رمز سلامت و طول عمر، حسین حسنی، صص212-208، مؤسسه بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1391

منبع: راسخون